ΠΑΤΙΛ ΜΠΑΡΓΟΥΤΙΑΝ
«Το έγκλημα που παραμένει ατιμώρητο, είναι κι αυτό που επαναλαμβάνεται».
Αυτή η δήλωση είναι βγαλμένη μέσα από τα βιώματα κάθε αγωνιζόμενο Αρμένιου, που δίνει μάχη για την αναγνώριση του αρμενικού ζητήματος, για την αρμενική δικαίωση (Հայ դատ).
Μα ποιος είναι εκείνος που θα επιφέρει την τιμωρία και θα διαλύσει τα δεσμά της λήθης, μετά από τόσα χρόνια που η μνήμη έμενε θαμμένη; Όμως όταν όλοι ηχηρά αδιαφορούν τότε ο αρμένικος λαός γνωρίζει πως πρέπει να χαράξει μόνος του το δρόμο της δικαιοσύνης και σε αυτό το δρόμο βάδισαν οι 5 της Λισαβόνας.
Ήταν 27 Ιουλίου 1983 όταν οι: Σαρκίς Αμπραχαμιάν, Σετραγκ Ατζεμιάν, Βατσέ Νταγλιάν, Αρά Κερτζελιάν, Σιμόν Γιαχνεγιάν, πέντε νεαροί Αρμενοί από την διασπορά του Λιβάνου, έγραψαν ιστορία στην Λισαβόνα. Οι «Lisbon 5» είχαν στόχο να ευαισθητοποιήσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη σχετικά με τη Γενοκτονία των Αρμενίων.
Μετά την κατάληψη της τουρκικής πρεσβείας και αφού ήξεραν πως έχουν τραβήξει την προσοχή όλου του κόσμου, πυροδότησαν εκρηκτικά, βάζοντας φωτιά στο κτίριο και θυσιάζοντας την ζωή τους. Ύστερα, έγινε η ανάληψη της ευθύνης από την Αρμενικό Επαναστατικό Στρατό.
Αργότερα, κυκλοφόρησε ένα μαγνητοσκοπημένο βίντεο με τους πέντε αγωνιστές να δίνουν συνεντεύξεις και να εξηγούν την αναγκαιότητα του ένοπλου αγώνα, λαμβάνοντας αυτά τα μέτρα, δηλώνοντας ξεκάθαρα πως όλοι είχαν συμφωνήσει και γνώριζαν ότι δεν θα επέστρεφαν ποτέ πίσω. Το αίτημα τους για δικαιοσύνη και αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων αντήχησε σε όλο τον κόσμο.
Η παρακαταθήκη που άφησαν πίσω οι «Lisbon 5», μας έχει διδάξει και εμπνεύσει μια ολόκληρη γενιά νέων αρμενίων πατριωτών, ακτιβιστών και αγωνιστών, οι οποίοι συνεχίζουμε με τη δική μας φωνή, να κρατάμε ζωντανό τον αγώνα του αρμενικού λαού. ‘Εδωσαν παράδειγμα για το πως πρέπει να αγωνιστούμε πιο ενεργά για τη δικαιοσύνη με κάθε αναγκαίο μέσο. Οι 5 της Λισαβόνας δήλωσαν ότι η πράξη τους δεν ήταν ούτε αυτοκτονία ούτε παραφροσύνη, αλλά η ύψιστη μορφή αφοσίωσης στον απελευθερωτικό αγώνα. Ήταν μέλη της διασποράς και παρ’ όλο που κανένας τους δεν είχε βρεθεί ποτέ στην πατρίδα τους, ένιωθαν το αίμα τους άρρηκτα δεμένο με τα πατρογονικά τους εδάφη. Μεγάλωσαν στις κοινότητες της αρμενικής διασποράς με την αλήθεια της Γενοκτονίας να βαραίνει την ψυχή τους και όπως σε κάθε Αρμένιο το αίσθημα της δικαιοσύνης να σφύζει όλο και πιο βαθιά μέσα τους.
Για αυτούς, η πατρίδα δεν ήταν ο τόπος που είχαν δει, αλλά μια πατρίδα που την κουβαλούσαν μέσα τους και ήξεραν πως έπρεπε να τη δικαιώσουν, έστω και με την ίδια τους τη ζωή.
Ήταν όμως τρομοκρατικό χτύπημα;
Με μία σύντομη αναζήτηση στο διαδίκτυο, αντιλαμβανόμαστε για ακόμη μια φορά την προπαγάνδα των αυταρχικών αυτών εθνών, ως απάντηση σε κάθε μορφή αντίστασης στα εγκλήματα που έχουν διαπράξει, καθώς βρίσκουμε τίτλους όπως «Ρομαντικό τρομοκρατικό χτύπημα». Την απάντηση σε αυτό δίνει ο αδερφός του Σιμόν Γιαχνεγιάν σε μια συνέντευξη: «Πώς μπορούμε να πούμε ότι μια επιχείρηση είναι τρομοκρατική όταν πέντε νέοι άνδρες σκότωσαν μόνο τους εαυτούς τους χωρίς να προκαλέσουν άλλα θύματα;»
Ο Πρόεδρος της Πορτογαλίας Σουάρες, δήλωσε ένα χρόνο αργότερα ότι έμαθε για το δίκαιο αίτημα των Αρμενίων μόνο μετά την επιχείρηση αυτή. Δεν την χαρακτήρισε τρομοκρατική πράξη, αλλά «αίμα που χύθηκε για δίκαιο σκοπό».
Δεν αρκεί να θυμόμαστε, πρέπει να συνεχίσουμε, στον δρόμο του αγώνα και της δικαίωσης που εκείνοι χάραξαν, στον δρόμο του «Հայ դատ», της αναγνώρισης και απονομής δικαιοσύνης, για όλα τα εγκλήματα που έχουν διαπράξει τα γειτονικά έθνη Τουρκία και Αζερμπαϊτζάν.
Τώρα είναι η σειρά μας να σπάσουμε τη λήθη, να απαιτήσουμε δικαιοσύνη και να φτάσουμε ως το τέλος, ως την τελική δικαίωση!
Τιμή για πάντα στους «Lisbon 5»!
