Αρντουμιάν Ανί
19 Ιανουαρίου 2007. Κωνσταντινούπολη. Κάποιος βρίσκεται πεσμένος, μπροστά από τα γραφεία της εφημερίδας «Αγκός» (Ակոս). Δολοφονημένος. Με δυο σφαίρες στο κεφάλι. Ποιός είναι; Ένας σύγχρονος ήρωας. Μία από τις σημαντικότερες φωνές του ελεύθερου πνεύματος του αρμενισμού. Μια ψυχή σαν «περιστέρι», όπως είχε περιγράψει και ο ίδιος τον εαυτό του. Ο Χραντ Ντινκ.
Ο Χραντ Ντινκ γεννήθηκε στη Μαλάτεια, αλλά ζούσε στην Κωνσταντινούπολη από τα επτά του χρόνια. Από το 1996 εργαζόταν ως δημοσιογράφος και αρχισυντάκτης της αρμενόφωνης εβδομαδιαίας εφημερίδας Αγκός, στην οποία είχε γράψει και μιλήσει δημόσια για τη γενοκτονία των Αρμενίων. Ήταν γνωστός για τις προσπάθειές του για συμφιλίωση μεταξύ των Τούρκων και των Αρμενίων, την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στην Τουρκία. Επίσης, έγραφε άρθρα για λογαριασμό τουρκικών εφημερίδων Ζαμάν και Μπιργκίν, που κυκλοφορούσαν σε όλη την Τουρκία.
Ο Ντινκ βρισκόταν συχνά αντιμέτωπος με την τουρκική δικαιοσύνη, για προσβολή της τουρκικής ταυτότητας, εξαιτίας των θέσεων του για την γενοκτονία των Αρμενίων. Στη διάρκεια μιας συνέντευξης στην Ούρφα, είχε δηλώσει «δεν είμαι Τούρκος, αλλά Αρμένιος, πολίτης της Τουρκίας». Αυτή η φράση και μόνο είχε ως συνέπεια την αντίδραση του κράτους της Τουρκίας. Ακόμα και την ώρα του θανάτου του, ο Χραντ δικαζόταν για παραβίαση του άρθρου 301 του τουρκικού Ποινικού Κώδικα, με την κατηγορία της «υβριδοποίησης της Τουρκικότητας».
Μοναδικό του όπλο, η ειλικρίνειά του. Ήταν εκείνος, εναντίον της τουρκικής δικαιοσύνης. Δεχόταν απειλές ακόμα και για τη ζωή του από Τούρκους εθνικιστές, παρόλα αυτά επέλεξε να παραμείνει στην Τουρκία. «Να φύγουμε όμως και να πάμε πού; Στην Αμερική; Μα μέχρι ποιο σημείο μπορεί να αντέξει την αδικία ένας άνθρωπος σαν κι εμένα, που δε σηκώνει μύγα στο σπαθί του πάνω σε αυτό το ζήτημα; Αλλά και το να πήγαινα να ζήσω σε κάποια χώρα της Ευρώπης, ούτε αυτό με έκφραζε. Με ξέρω καλά. Τρεις μέρες στο εξωτερικό, κι αρχίζει και μου λείπει η πατρίδα μου. Τι στην ευχή να έκανα εκεί πέρα; Το να άφηνα «τις φωτιές της Κόλασης» και να άνοιγα πανιά για παράδεισους- προκάτ ήταν κάτι κόντρα στη φύση μου.»
Η οικογένειά του φαίνεται πως έπαιξε σημαντικό ρόλο, όταν το μυαλό του τυραννιόταν από όλα αυτά τα γεγονότα που τον περιτριγύριζαν. «Σε τέτοιες στιγμές απόγνωσης έβρισκα απάνεμο λιμάνι κοντά στην οικογένεια.» Η οικογένειά του ήταν ένας επιπλέον λόγος να μην καταφύγει στο εξωτερικό, ώστε να μην εκθέσει σε κίνδυνο τη ζωή και την ασφάλεια των ατόμων της, καθώς πολλές από τις απειλές που δεχόταν είχαν στόχο πρόσωπα του άμεσου οικογενειακού του περιβάλλοντος. «Επιθυμία μας ήταν να ζήσουμε στην Τουρκία, κι έχουμε ηθικό καθήκον απέναντι στους φίλους μας, γνωστούς και αγνώστους που μας στηρίζουν και παλεύουν για τη Δημοκρατία. Θα μείνουμε, λοιπόν και θα παλέψουμε.»
Ένιωθε τις απειλές σαν τη σκιά του. «Είναι προφανές ότι όσοι θέλουν να με αποξενώσουν και να με κάνουν αδύναμο και ανυπεράσπιστο έφτασαν στον στόχο τους. Αυτή τη στιγμή έχουν δημιουργήσει έναν σημαντικό κύκλο ανθρώπων που δεν είναι λίγοι σε αριθμό που με θεωρούν ως κάποιον που προσβάλλει την τουρκική ταυτότητα με βρώμικες και ψευδείς πληροφορίες.» Στις 18 Ιανουαρίου 2007, μία μέρα πριν δολοφονηθεί, είχε γράψει όλα τα παραπάνω λόγια. Ήξερε ακριβώς τι τον περιμένει, αλλά αρνήθηκε να το βάλει στα πόδια. Επέλεξε να πολεμήσει.
Τα τελευταία λόγια του Χραντ Ντινκ στο τελευταίο του άρθρο:
«Πολύ πιθανό το 2007 να είναι η πιο δύσκολη χρονιά. Οι δίκες θα συνεχιστούν, και νέες θα φθάσουν στο ακροατήριο. Κύριος οίδε με τι είδους αδικίες θα βρεθώ αντιμέτωπος.
Όμως, τι κι αν όλα αυτά μέλλουν να συμβούν, υπάρχει κάτι που για μένα αποτελεί εγγύηση. Ναι, νιώθω σαν σκιαγμένο περιστέρι, όμως ξέρω καλά πως σε αυτήν τη χώρα οι άνθρωποι ούτε αγγίζουν, ούτε ενοχλούν τα περιστέρια. Και τα περιστέρια ζουν κι ευημερούν στην καρδιά των πόλεων.
Ε, ναι, λοιπόν αισθάνομαι λιγάκι φοβισμένος, μα κι απ’ την άλλη ελεύθερος.»
Η δολοφονία του έγινε το κάλεσμα για όλες τις μειονότητες της Τουρκίας, αλλά και για εκείνα τα τμήματα της τουρκικής κοινωνίας που διψούν για δημοκρατία, δικαιοσύνη και σεβασμό προς τα ανθρώπινα δικαιώματα. Την επόμενη κιόλας μέρα της δολοφονίας του, δεκάδες χιλιάδες Τούρκοι πολίτες ξεχύθηκαν στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης με το σύνθημα «Είμαστε Όλοι Χραντ Ντινκ». Τα λόγια του ενέπνευσαν την Αρμενική Κοινότητα στην Τουρκία και όλο τον δυτικό κόσμο να συσπειρωθεί και να διεκδικήσει τα δικαιώματά της.
Ακόμα και σήμερα, 18 χρόνια μετά ακολουθούμε το πνεύμα του Χραντ Ντινκ διψώντας για δικαιοσύνη.
